Sejak 1957, sebarang pertikaian dan kekeliruan mengenai definisi “Melayu” boleh diselesaikan secara mudah dengan merujuk Perkara 160 dalam Perlembagaan Persekutuan.
Dalam
pada itu, tidak salah jika kita cuba meneliti kontroversi dan polemik yang
muncul pada 1939. Pada waktu itu, Singapura, Pulau Pinang, dan Melaka dikenali
sebagai Negeri-negeri Selat, manakala Negeri-negeri Melayu Bersekutu terdiri daripada
Selangor, Perak, Negeri Sembilan, dan Pahang.
Kontroversi
timbul susulan mesyuarat penubuhan Persatuan Melayu Singapura (Singapore Malay Association) pada Jun 1939.
Sebelum itu, sudah ada Persatuan Melayu Pulau Pinang sejak 1927. Kesatuan Melayu
(Malay Union) pula diasaskan di
Singapura pada 1926 bagi menjaga kebajikan masyarakat Melayu.
Dalam
ucapannya pada mesyuarat penubuhan Persatuan Melayu Singapura, N. M. Hashim
selaku penaung menyatakan persatuan serupa akan diusahakan di Melaka dan Labuan.
Pada masa sama, sudah ada cawangan Kesatuan Melayu di Melaka dan Pulau Pinang.
Persatuan
Melayu Perak diasaskan pada 1937, manakala persatuan serupa ditubuhkan di
Pahang dan Selangor pada 1938. Persatuan Melayu Singapura mendapat kritikan
pelbagai pihak apabila ia mengeluarkan kenyataan membidas Kesatuan Melayu yang
dituduh tidak bersifat inklusif.
Beberapa
individu mula membahaskan topik itu di akhbar The Straits Times dan Malaya
Tribune. Pada mulanya, dipersoalkan mengapa perlu ada persatuan baharu sedangkan
sudah ada Kesatuan Melayu bagi menjaga kepentingan Melayu.
Apabila polemik ini diteliti, isu sebenar semakin jelas dan nyata. Boleh dibaca sepenuhnya dalam kumpulan esei Suvarna Bhumi (2022).
[Rencana ini adalah versi asal yang
ditulis pada 29 November 2020 dan tersiar dalam ruangan “Bicara Budaya” di Utusan Malaysia pada 5 Disember 2020.
© Uthaya Sankar SB]