Pada kali terakhir wakil Kumpulan
Sasterawan Kavyan (Kavyan) melawat Kampung Chetti di Gajah Berang, Melaka
semasa sambutan ponggal (pesta menuai), penduduk di
perkampungan warisan itu meluahkan kesedihan kerana pihak berkuasa seolah-olah
sudah meminggirkan mereka. [BACA DI SINI]
Perkara sama juga disaksikan pada 16
November 2014 sewaktu saya bersama-sama Kughan Nadarajah dan Preevinn Singh membuat tinjauan di
kampung berkenaan yang dihuni sekumpulan masyarakat yang amat unik.
“Projek pembinaan di Lot 93 memang mereka
terus jalankan. Kami, para penduduk di Kampung Chetti, memang tak puas hati.
Kami masih membantah dan meminta Kerajaan Negeri Melaka, kalau boleh, batalkan
terus projek ini,” kata K. Supramania
Pillay selaku Yang Dipertua Persatuan Kebajikan dan Kebudayaan Kuam Chetti
Melaka.
Beliau meluahkan rasa kecewa itu semasa
kami sama-sama berjalan sekeliling perkampungan warisan itu serta meninjau
kerja-kerja pembinaan bangunan pangsapuri 22 tingkat dan hotel 12 tingkat di
tanah Lot 93.
Kaum Chetti hanya sebuah kumpulan minoriti yang kurang berada. Sekitar
300 orang daripada 30 keluarga tinggal di sekitar 20 buah rumah di perkampungan
warisan ini.
Apa yang menarik, Lot 93 terletak di
tengah-tengah dan berkongsi tiga sempadan dengan Kampung Chetti yang
diisytiharkan sebagai tapak warisan oleh Pertubuhan Pelajaran, Sains dan
Kebudayaan Bangsa-bangsa Bersatu (Unesco).
Kali pertama kami mendapat tahu mengenai
nasib malang yang melanda Kampung Chetti adalah apabila wakil Kavyan dan Projek
Dialog membuat kunjungan muhibah ke Kampung Portugis (14 Disember 2013) dan
Kampung Chetti (15 Disember 2013).
Hasil maklumat yang diterima selepas
berkomunikasi dengan pihak Unesco, ternyata tidak boleh ada sebarang projek
pembangunan dibuat pada jarak sekitar 100 meter daripada kawasan yang
digazetkan sebagai tapak warisan.
Syarat dan peraturan Unesco juga menetapkan
bahawa sebarang bangunan baru yang dibina berhampiran tapak warisan tidak boleh
melebihi 4 tingkat. Hal-hal ini mungkin tidak disedari penduduk Kampung Chetti
sendiri.
Sebagai tanda solidariti serta usaha
membantu memperkasa penduduk tempatan memperjuangkan hak golongan minoriti,
Kavyan mengadakan beberapa kunjungan, menganjurkan bengkel khas serta
mengaturkan sidang media dan taklimat khas di Kampung Chetti. [BACA DI SINI]
Malangnya, sehingga makalah ini ditulis,
Menteri Pelancongan dan Kebudayaan, Datuk Seri Mohamed Nazri Abdul Aziz; Ketua
Menteri Melaka, Datuk Seri Idris Haron; serta MIC Kebangsaan dan MIC Melaka
berpura-pura bagaikan tidak ada sebarang masalah.
Pelbagai janji Idris dan pengerusi MIC Melaka, MS
Mahadevan ada dihuraikan dalam makalah bertajuk “Sandiwara politik di Kampung Chetti” (Projek Dialog, 17 Januari 2014) yang
ditulis selepas kunjungan terakhir sebelum ini. Janji Idris kononnya mahu
mencari dalang yang meluluskan projek itu (The
Star, 1 Januari 2014) ternyata hanya wayang di tabir.
Bukti nyata melanggar
peraturan, syarat Unesco
“Kerja-kerja
pembinaan di sini bermula sekitar 7.00 pagi dan berjalan sehingga 5.00 petang.
Kadang-kadang berlarutan sehingga lewat malam. Hari ini (Ahad) sepatutnya tidak
boleh kerja, tetapi mereka masih kerja,” kata Supramania
di tengah-tengah bunyi bising jentera di tapak projek semasa kami melakukan
tinjauan.
Katakan,
kerja-kerja di Lot 93 masih menyebabkan keretakan kecil pada bangunan Kuil Sri
Muthu Mariamman yang bersempadan dengan kawasan pembinaan. Aduan sudah
dilakukan sejak lebih setahun lalu tetapi tidak ada apa-apa tindakan positif
daripada pihak berwajib, termasuk Majlis
Bandaraya Melaka Bersejarah (MBMB).
Seperti
dinyatakan dalam makalah “Mengenali minoriti Kampung Chetti” (Projek Dialog, 29 Disember 2013), Kuil
Sri Poyatha Venayagar Moorthi di Kampung Chetti yang dibina pada 1781
dipercayai kuil Hindu tertua di Kepulauan Melayu (Nusantara).
Tinjauan mendapati beberapa
kuil lama yang dibina menggunakan batu kapur (limestone) berdepan masalah besar berikutan projek pembinaan ini. Misalnya,
Kuil Sri Anggala Parameswari yang digazetkan sebagai Warisan Negara terletak
sekitar 300 meter dari tapak pembinaan; Kuil Sri Kailasanar (sekitar 400 meter)
dan Kuil Sri Muthu Mariamman (100 meter).
Kampung Chetti seluas lima ekar sebenarnya
sudah digazetkan sebagai perkampungan warisan pada tahun 2002. Menurut
peraturan, undang-undang dan enekmen sedia ada, perlu ada buffer zone di sekililing (sempadan) perkampungan warisan ini.
Malangnya, entah bagaimana projek
diluluskan dan diteruskan di tapak Lot 93 yang secara terang-terangan melanggar
enekmen sedia ada.
Pihak berwajib – dalam hal ini, kerajaan
pusat dan kerajaan negeri di bawah Barisan Nasional (BN) – terang-terangan
membiarkan sahaja kezaliman, ketidakadilan, pencabulan, kemusnahan dan
kepupusan berlaku.
Apa yang aneh dan menghairankan adalah
bahawa wakil BN (termasuk MIC dan Nazri) beriya-iya mahu muncul sebagai wira
dalam menggazetkan bangunan Vivekananda
Ashram sebagai tapak warisan.
Memang amat menghairankan, mendukacitakan
dan menimbulkan seribu pertanyaan kerana pihak yang sama juga menutup mata
sedangkan Kampung Chetti semakin terhapus di depan mata!
Pelbagai bahan, makalah dan rujukan
didokumentasikan oleh Kavyan di laman Solidariti Kampung Chetti sebagai
rujukan dan perjuangan menuntut hak penduduk minoriti di Kampung Chetti.
Banjir kilat paras pinggang musnahkan harta pusaka
Supramania mengakui bahawa sejak kunjungan
terakhir kami (15 Januari 2014) dan siri makalah di media alternatif, wakil
MIC, Umno dan MBMB telah datang melakukan tinjauan di sekitar kawasan ini.
“MBMB datang selepas kami buat aduan. Air
dari kawasan pembinaan lari masuk ke dalam parit besar di kampung kami. Tanah
yang masuk sekali menyebabkan parit tersumbat. Sebab itu, setiap kali hujan
lebat, Kampung Chetti banjir kilat.
“Setiap kali banjir lumpur yang boleh
mencapai paras pinggang, penduduk terpaksa mengangkat barang. Pada tahun ini
sahaja, sudah lima kali banjir kilat,” ketua kampung itu menceritakan dengan
nada sedih kerana beliau sendiri tidak mampu melakukan apa-apa untuk menolak
bala yang menimpa.
Kerajaan negeri menghulurkan bantuan RM200
kepada setiap keluarga terjejas untuk menampung kos makanan, tetapi jumlah
kerugian yang ditanggung setiap kali banjir tentulah tidak ternilai.
Tambahan pula, setiap rumah di kampung ini
adalah bahan bersejarah yang boleh rosak akibat banjir kerana dibina
menggunakan kayu. Setiap rumah pula menyimpan barangan lama yang merupakan
bahan sejarah yang tidak ternilai. Sayangnya, kerajaan tidak tahu; atau
buat-buat tidak tahu.
Semasa
berbual-bual dengan Supramania, saya bertanya secara khusus apakah wakil
kerajaan negeri, Umno dan MIC yang datang melawat ada menghulurkan sebarang
bantuan atau menjanjikan apa-apa.
“Mereka
hanya datang, tengok kampung dan kawasan projek (Lot 93), kemudian balik,”
katanya tanpa menghuraikan lebih lanjut; mungkin kerana tidak mahu mendedahkan
aib dan kelemahan pihak terbabit kepada umum.
Pengerusi
MIC Melaka, Mahadevan dalam kenyataannya kepada Bernama (8 Januari 2014) yang turut disiarkan di akhbar Kosmo! (9 Januari 2014) memberi jaminan
bahawa parti komponen BN itu akan memastikan Kampung Chetti terus terpelihara
sebagai warisan sejarah negara.
Janji-janji manis
politikus itu juga dilaporkan di akhbar The Star (10 Januari 2014) dan memberikan
gambaran seolah-olah MIC sudah pun tampil membela nasib kaum Chetti. Tetapi
sehingga kini, habuk pun tiada.
Undangan
terbuka ke majlis perkahwinan “terakhir”
“Datuk Mahadevan ada datang tengok tetapi tidak ada apa-apa yang
dilakukan setakat ini. Semangat para penduduk pun sudah semakin luntur. Kami
memang tidak puas hati.
“Apa yang pasti, kami tidak akan menyerah kalah. Sasaran kami adalah
untuk meminta kerajaan negeri membatalkan projek pembinaan di Lot 93 dengan mengambil
kira kedudukan Kampung Chetti sebagai tapak warisan yang diiktiraf Unesco,”
Supramania masih optimis.
Sambil mendengar penjelasan dan luahan perasaan beliau, saya memandang
ke arah kawasan pembinaan yang kelihatan sudah hampir 50 peratus siap. Apakah
mungkin kerajaan pusat dan kerajaan negeri masih mampu melakukan sesuatu untuk
membatalkan projek itu?
Buat masa ini, ketua kampung itu berasa lega kerana rancangan pembinaan
jalan khas yang menghubungkan bangunan pencakar langit di Lot 93 dan jalan raya
utama sudah dibatalkan. Jaminan lisan khabarnya diberikan oleh seseorang
berjawatan “setiausaha” di pejabat ketua menteri.
Apabila ditanya, Supramania mengakui bahawa sebenarnya tiada sebarang
jaminan juga dalam hal itu kerana tidak ada apa-apa surat atau dokumen rasmi
diberikan berkenaan pembatalan itu.
“Kalau jalan masih dibuat, kami akan bantah sekeras-kerasnya. Kami tak
akan kasi masuk. Kalau jalan itu sudah masuk (dibina), kaum Chetti sudah
hilang. Ke mana kami boleh pergi? Kalau kami sudah diarah berpindah, Kampung
Chetti akan hilang,” katanya.
Dahulu, menjelang Pilihan Raya Umum Ke-13, ketua menteri
waktu itu, Datuk Seri Mohd Ali Rustam memberikan
jaminan projek dibatalkan. Selepas pilihan raya dan selepas BN menang, janji
itu menjadi “janji dicapati”. Rayuan dan aduan penduduk Kampung Chetti tidak
dihiraukan ketua menteri baru.
Menurut laporan Malaysia Gazette (2 Januari 2014),
“Kampung Chetti dilihat antara agenda utama Idris untuk mengembalikan semula
kepercayaan masyarakat India terhadap kepimpinan BN di negeri tersebut.”
Realiti yang pahit untuk ditelan adalah bahawa perkampungan warisan ini
akan pupus dalam masa terdekat kerana sikap dan ketamakan yang ditunjukkan oleh
pihak berkuasa pada peringkat kerajaan pusat dan kerajaan negeri.
Pada 22 November 2014, bermula jam 7.00 malam, suatu majlis perkahwinan
tradisional masyarakat Chetti akan berlangsung di Kuil Sri Muthu
Mariamman. Orang ramai dijemput hadir untuk menyaksikan serta memeriahkan
majlis.
Selain
daripada tanda solidariti terhadap perjuangan penduduk Kampung Chetti, orang
ramai juga boleh hadir supaya tidak terlepas peluang menyaksikan suatu upacara
perkahwinan (terakhir?) penuh tradisi sebelum kerajaan “membunuh” kampung ini.
[Makalah ini ditulis pada 20 November 2014 dan disiarkan di Projek Dialog pada 21 November
2014. BACA MAKALAH
BERKAITAN KAMOUNG CHETTI DI SINI. © Uthaya Sankar SB 2014. Harap maklum bahawa anda membaca makalah ini
serta segala kandungan mana-mana blog
kendalian Uthaya Sankar SB atas pilihan sendiri.]